Kamaka Hawaii Ukulele ครบรอบ 100th ปี
Kamaka Hawaii คือชื่อผู้ผลิตอูคูเลเล่ที่ถือว่าเก่าแก่ที่สุดในโลก ที่ยังคงเดินหน้าผลิตอูคูเลเล่อยู่มาจวบจนครบ 100 ปีในปีนี้ ผ่านมาสี่ชั่วอายุคนของคนตระกูล Kamaka จากรุ่นทวด สู่ปู่ มารุ่นพ่อ และหลาน โดยทุกกระบวนการผลิตอูคูเลเล่ พวกเขาตระหนักถึงคำสอนของ Sam Kamaka Sr. ผู้ก่อตั้งตั้งแต่ปีค.ศ. 1916 ว่า "ถ้าเราเอานามสกุลของเรามาเป็นยี่ห้อ ก็อย่าทำของห่วยๆ ออกมา" ซึ่งคำสอนนี้สั้นนัก แต่เต็มไปด้วยความตั้งใจ ตั้งใจในการสร้างแต่สิ่งดีๆ เพื่อเป็นเกียรติแก่วงตระกูลของพวกเขา และเพื่อให้โลกนี้ได้มีอูคูเลเล่ตำรับดั้งเดิมเล่นกัน
ริบบีมีความภูมิใจเป็นอย่างมากที่ได้รับแต่งตั้งให้เป็นตัวแทนจำหน่าย Kamaka ในประเทศไทยมาได้ 5 ปีแล้ว นับเป็นเกียรติสูงสุดของคนขายอูคูเลเล่ ที่ผู้ผลิตที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก ไว้วางใจให้เราเป็นหน้าเป็นตาของเขาในแผ่นดินสยาม ซึ่งการจะให้ใครเป็นตัวแทนนั้น เขาไม่ได้มองที่เงินตรา หรือยอดขายที่เอามาโอ้อวด ว่าจะขายให้เขาได้เท่าไหร่ แต่เขามองที่ว่าคุณทำอะไรให้วงการอูคูเลเล่บ้าง คุณมีเงินเท่าไหร่เขาไม่สน เขาสนว่าคุณมีใจหรือเปล่า และนั่นเป็นที่มาของการใช้ใจทำงาน ที่เราเรียนรู้มาจากการ Kamaka อีกที ชาวริบบีเกือบทุกคน และเพื่อนๆ ของริบบี ได้ไปเยือนโรงงาน Kamaka ที่ฮาวายมาหมดแล้ว ด้วยเราเชื่อว่าถ้าจะเป็นตัวแทนของเขาแล้ว เราต้องรู้จริง เห็นจริง สัมผัสจริง ใครถามเกี่ยวกับสิ่งที่เราทำ ต้องตอบได้แม่นยำเหมือนไปเห็นมาเอง ถามเรื่องอูคูเลเล่ต้องรู้ ถามเรื่องถิ่นกำเนิดและวัฒนธรรมต้องได้ และพวกเราก็ไปสัมผัสมาเองจริงๆ ทั้งฮาวาย โรงงาน ผู้ผลิต และศิลปินของ Kamaka เราได้รับรู้ถึงการทำงานที่ใช้หัวใจนำทางนี้เป็นอย่างดี จนพัฒนามาเป็น ริบบี สไตล์ เช่นกัน ใครเคยได้เล่น Kamaka จะเข้าใจว่าอูคูเลเล่แท้ๆ นั้นเป็นเช่นไร การผลิตตามตำรับการสร้างอูคูเลเล่เมื่อแรกเริ่ม ถูกผนวกเข้ากับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ทำให้พวกเขาผลิตอูคูเลเล่ออกมาได้ไม่เป็นรองใคร สุ้มเสียงที่ดีดออกมา แค่โน๊ตเดียว หรือสตรัมแรก ก็รับรู้ได้ถึงมวลเสียงที่นุ่มละมุน เป็นเอกลักษณ์ของ Kamaka มาแต่เก่าก่อน ทุกครั้งที่ไปเยี่ยมโรงงาน เราจะได้ฟังลุง Fred Kamaka ผู้พ่อ ซึ่งเป็นรุ่นที่สองของ Kamaka ยืนต้อนรับ พร้อมเล่าเรื่องราวความเป็นมาของอูคูเลเล่สำนักนี้ให้ฟัง ลุงแกจะนำรูปสมัยก่อนที่มีแกยืนอยู่กับคุณพ่อ ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้ง Kamaka มาให้ดู พร้อมเล่าว่าเขาได้ลงมือสร้างอูคูเลเล่ตัวแรก ตั้งแต่ 4-5 ขวบเลยทีเดียว โดยสมัยนั้นอูคูเลเล่ตัวหนึ่งก็ราคาแค่ 5 เหรียญสหรัฐเท่านั้นเอง :) ลุง Fred ผู้ใจดีและเสียงดังฟังชัดเอามากๆ จะค่อยแยะแนะนำอูคูเลเล่ของเขา ทั้งรุ่นเก่าและรุ่นใหม่ ตลอดจนบรรยายสรรพคุณ และลักษณะพิเศษของเสียงของอูคูเลเล่ Kamaka ตลอดจนความพิเศษของทรงสับปะรด ที่คิดค้นขึ้นโดยพวกเขา จนเป็นที่มาของเสียง Kamaka ทุกตัว ที่มีเสียงทุ้มนุ่มละไมจากต้นแบบทรงสับปะรดนี้
ภาพนี้ติดอยู่ที่ผนังตรงข้ามกับเคาท์เตอร์ที่ลุง Fred ต้อนรับผู้มาเยือน เป็นรูปลุง Sam Junior พี่ชายของเขา กำลังตรวจสอบเฟร็ตอูคูเลเล่อยู่ ข้างๆ มีหลานรักนั่งเล่นอูคูเลเล่อยู่ด้วย อนึ่ง Kamaka ทุกตัว เนื่องจากพวกเขาต้องมั่นใจว่าอูคูเลเล่ที่ออกจากโณงงานทุกตัวได้คุณภาพมาตรฐาน Kamaka จึงต้องให้คนในตระกูล Kamaka เท่านั้นเป็นผู้เช็คอูคูเลเล่รายตัว ว่าผ่านหรือไม่ จึงจะส่งสู่ตัวแทนจำหน่ายได้ และ Kamaka จะไม่จำหน่ายอูคูเลเล่เอง (ยกเว้นรุ่นคัสตอมที่ไม่ใช่ทุกคนจะสั่งได้ง่ายๆ) ถ้ามาเยือนโรงงาน จะได้แค่ชมการผลิต แต่หากอยากได้กลับไปสักตัว ต้องไปที่ร้านตัวแทนจำหน่าย พวกเขาไม่แย่งตัวแทนจำหน่ายขาย ซึ่งถือเป็นจรรยาบรรณของผู้ผลิตที่ดี
ในโรงงานของ Kamaka มีช่างอยู่ไม่มากนัก ในปีหนึ่งๆ พวกเขาจะผลิตอูคูเลเล่ได้ไม่ถึงสี่พันตัว ซึ่งจำนวนที่ผลิตได้ในแต่ละปี จะอยู่ราวๆ 3,800 ตัวบวกลบเท่านั้น ทีมงานของที่นี่พิเศษนัก เพราะเขาให้ผู้พิการทางหูมาสร้างอูคูเลเล่ด้วย หนึ่งคือช่วยเหลือผู้พิการ สองคือผู้พิการทางหู จะมีประสาทสัมผัสชั้นเลิศ ในการรับรู้ความสั่นสะเทือนของไม้ ซึ่งทำให้พวกเขามีความสามารถเหนือมนุษย์ปกติ ในการเลือกไม้ที่เหมาะสมที่สุด มาประกอบเป็นอูคูเลเล่ อูคูเลเล่ทีละตัว จะค่อยๆ ถูกสร้างขึ้นทีละนิดที่นี่ จนออกมาเป็นที่สุดของอูคูเลเล่ ที่คนรักอูคูเลเล่ทั่วโลกอยากเป็นเจ้าของสักตัว หรือมากกว่านั้น
ผมพบหนังสือ อูคูเลเล่...ฉันรักเธอ ของผมเอง ที่เขียนถึงการมาเยือนโรงงานนี้ครั้งแรก วางอยู่ในชั้นหนังสือของเขา ตอนนี้ผมจำไม่ได้แล้ว ว่าได้มาเยือนที่นี่กี่หน แต่ทุกหนผมยังคนตื่นเต้น และสนใจทุกสิ่งทุกอย่างของที่นี่ทุกครั้งไป มันเหมือนกับได้มาเยือน สวรรค์ของคนรักอูคูเลเล่ เลยทีเดียว ส่วนภาพขวาล่างนี ถ้าสังเกตุดูดีๆ ป้ายเขาจะบอกว่าถ้าเอาอูคูเลเล่มาซ้อม อาจต้องรอเป็นปีจึงจะเสร็จ สาเหตุน่าจะเป็นเพราะถ้าช่างเขามาซ่อมให้ อูคูเลเล่ก็ต้องหยุดสร้าง เพราะเป็นคนๆ เดียวกันทำนั่นเอง
บางภาพจากการไปเยี่ยมโรงงาน Kamaka ของผม คัดมาบางภาพ เพราะถ่ายไปจากทุกครั้งร่วมพันภาพได้ครับ เยอะมากจริงๆ จนอยากรวมเล่ม :)
ภาพแรกคือผมและ Chris Kamaka ผู้นำของพวกเขาในยุคปัจจุบัน พร้อมด้วยศิลปินเอกของ Jake Shimabukuro และ Kalei Gamiao สองศิลปินอูคูเลเล่ที่ใช้ Kamaka ซึ่งพวกเขาไม่ได้ได้มาฟรีๆ นะครับ เขาก็ต้องซื้อเอาเหมือนกัน แถมรอนานกันเลยกว่าจะได้แต่ละตัว เพราะทำคัสตอม ซึ่งงานคัสตอม ต้องเป็นคนตระกูล Kamaka เท่านั้นจึงจะได้ทำครับ ทางขวาสุดคือ Derek Gamiao ผู้ทรงอิทธิพลในวงการดนตรีฮาวายครับ
ผม ตาด่องริบบี กับ Dustin Kamaka ทายาทรุ่นล่าสุด ที่เป็นทั้งกัปตันขับเครื่องบิน และช่างสร้างอูคูเลเล่ คนนี้ต้องรอวันที่เขาไม่ไปขับเครื่องบิน จึงจะมาสร้างอูคูเลเล่คัสตอมได้ ซึ่งนานๆ จะมีเวลาที แต่ฝีมือของเขา ไม่ธรรมดาเลยจริงๆ ครับ
Chris Kamaka กำลังตรวจสอบอูคูเลเล่ที่กำลังจะส่งไปที่ Ribbee ที่เมืองไทยอยู่ครับ สำหรับ Chris นี้ เขาดังในแวดวงอูคูเลเล่ยิ่งกว่าศิลปินเสียอีก เวลาไปญี่ปุ่น จะมีแฟนๆ อูคูเลเล่ พากันมารอขอลายเซ็นต์ ไม่ต่างจากซุปเปอร์สตาร์ครับ
ล่าสุดศิลปินอูคูเลเล่จากประเทศเราได้รับเกียรติจาก Kamaka ให้เป็นศิลปิน Kamaka ด้วย เขาคือ อภิรักษ์ ศิรินันทกุล มืออูคูเลเล่บรรเลง ที่ไปตระเวณแสดงมาแล้วหลายประเทศ ไต้หวัน ฮ่องกง เกาหลี ญี่ปุ่น ฟิลิปปินส์ อเมริกา ฮาวาย ประเทศละหลายหน ด้วยสไตล์การเล่นและบทเพลงที่เขาแต่งขึ้นมา ไม่เหมือนใครและน่าฟังมาก จนเป็นที่นิยม ยกเว้นที่ประเทศไทย ที่คนไม่นิยมฟังเพลงบรรเลง และผู้ใหญ่ทำงานจนลืมจรรโลงใจด้วยดนตรีดีๆ ทำให้เขาไปมีชื่อเสียงในต่างประเทศ จนได้เป็นศิลปิน Kamaka ที่ใครๆ ที่เล่นอูคูเลเล่ก็อยากเป็น แต่ไม่ได้เป็นกันง่ายๆ :)
ในปีนี้ Kamaka มีอายุครบ 100 ปี ทำให้มีการเฉลิมฉลองเกิดขึ้นมากมาย ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรม คอนเสิร์ต หรืออูคูเลเล่พิเศษที่จะทำขึ้นมาเฉพาะในปีนี้ Kamaka ทุกตัวที่ผลิตในปีนี้เท่านั้น จะได้รับการตกแต่งตรง head stock โลโก้ Kamaka พร้อมสัญลักษณ์ครบรอบ 100 ปี 1916 - 2016 และฉลากภายในบอดี้ จะเป็นดีไซน์ใหม่ เมื่อหมดปี ตราบนหัวอูคูเลเล่จะกลับมาเป็นแบบปกติ ทำให้อูคูเลเล่ที่ผลิตขึ้นมาในปีนี้ เป็นอูคูเลเล่ที่พิเศษทุกตัว (และยังจะมีตัวโคตรพิเศษอีกตามมา แต่อันนั้นต้องแย่งกันอย่างหนัก และราคาสูงมาก ประมาณ 10,000 เหรียญสหรัฐ) ในภาพคือตอนผมไปบู๊ท Kamaka ที่งาน NAMM Show 2016 ซึ่งเขานำต้นแบบของอูคูเลเล่ที่มาพร้อมโลโก้ใหม่มาแสดง นั้นคือเดือนมกราคม มา ณ ตอนนี้ที่เขียนบทความนี้ ก็ปาไปกลางเดือนเมษายนแล้ว อีกไม่นานจะครึ่งปีแล้ว ล็อตแรกของ Kamaka ยังไม่ออกมาเลย จะมีเห็นบ้างก็สองสามตัว ที่ตัวแทนฮาวายโชคดีได้ไป สำหรับของ ริบบี เราจะได้ล๊อตแรกเข้ามาปลายเดือนเมษายน 13 ตัว ซึ่งก็ไม่แน่ใจว่าล็อตสองจะมาทันสิ้นปีไหม ก็คงต้องลุ้นกันครับ เพราะความต้องการ Kamaka ของปีนี้ มากกว่าสิ่งที่ผลิตได้มากมายนัก และผมเชื่อว่ามันจะต้องกลายเป็นอูคูเลเล่สะสม คุณค่าเพิ่มขึ้นอีกมากมาย หลังจากหยุดผลิตเมื่อสิ้นปีแน่นอน
เมื่อเดือน กุมภาพันธ์ ผมไปฮาวายมาอีกครั้ง และได้เก็บภาพอูคูเลเล่ Kamaka โฉมครบรอบ 100 ปี แบบที่จะมาถึงไทยในปลายเมษายนนี้มาให้ชมครับ
นี่เลยครับ ตัวธงที่เราจะได้มาเพียงสามตัว Kamaka รุ่นหัว slot head จะเห็นว่ามีตราครบรอบ 100 ปีประดับไว้
แม้รุ่นธรรมดา ก็ไม่ธรรมดา เพราะที่หัวจะมีอินเลย์แถบริบบิ้น 1916 - 2016 ฉลองครบรอบ 100 ปีอยู่
ฉลากข้างใน ได้รับการออกแบบใหม่ ด้วยโลโก้ใหม่ ส่วนวิธีดูฉลากตามนี้ครับ จากในภาพคือ 160105 ตัวเลข 16 สองตัวแรกแปลว่า สร้างปี 2016 สวนที่เหลือคืออันดับตัวที่สร้าง ตัวนี้คือตัวที่ 105 ครับ
อีกมุมหนึ่งของรุ่น Top ที่เราได้มาอีกสองตัวครับ คาดว่า ในขณะที่เราได้มาคงมีไม่ถึง 300 ตัวในโลกแน่ๆ หรือดีไม่ดีก็น้อยกว่านั้นครับ
และนี่คือประวัติคร่าว และเรื่องราวอัพเดตของ Kamaka Hawaii อูคูเลเล่ที่ขลังและเก่าแก่ที่สุดในโลก เท่าที่ยังมีอยู่ครับ สำหรับแฟน Kamaka และผู้ที่สนใจ เมื่อล๊อตสุดท้ายของปีเดินทางมาถึงสามารถมาชมได้ที่ ริบบี สาขา ทากะทาวน์ นะครับ ไม่ทราบว่าจะมีสักกี่ครั้งในชีวิต ที่จะมีเครื่องดนตรีประวัติศาสตร์แบบนี้ออกมา ทางทีมงานผมเองก็จ้องจะเอา แต่ผมขอให้อย่าเพิ่งจับจอง เพราะเรามีหน้าที่ขาย ก็ควรขายก่อน นี่คือล็อตสุดท้ายสำหรับโฉมพิเศษนี้ เราคงไม่ได้แล้ว เพราะตัวแทนที่อเมริกา ญี่ปุ่น หรือที่ไหนๆ ในโลก ต่างต้องการอูคูเลเล่ Kamaka อยู่แล้วเป็นปกติ แต่นี่ยิ่งมีการทำโลโก้พิเศษ มันน่าจะทำได้ไม่พอกับความต้องการ คล้ายๆ กับในอดีตที่เคยเกิดขึ้นมา แต่ถึงฟลุ๊คได้มาก็จะได้ไม่กี่ตัวครับ นั่นแปลว่าคนไทยประมาณอีก 10 คนจะได้เป็นร่วมส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์นี้ (จริงๆ มีต่างชาติติดต่อมาด้วย แต่ผมยังไม่ยอมให้จอง เพราะเราเป็นตัวแทนประเทศไทย ต้องให้คนไทยก่อน) ผมเอาใบสั่งสินค้ามาให้ชมกันครับ ว่าอะไรกำลังจะมาบ้าง.....
นี่คือ Kamaka ล๊อตที่กำลังจะมาครับ หากสนใจรุ่นไหน ติดต่อมาจองได้ หรือถ้าอยากชมตัวจริงก่อนก็มาลุ้นเอาเมื่อของมาได้เลยคร้าบบบ แล้วเจอกันครับผม